نبشتہ کارجوڑ بوؤگ ء ُ جوڑ کنگ | میلان کنڈیرا | شرف شادؔ

Milan Kundera

میلان کنڈیرا

رجانک: شرف شادؔ

(۱)

چہ درکسانیءَ، من وتی پت نوک تریں پیانوءِ سازءِ جنئگءَ دیستگ: اسٹراونسکی(Stravinsky)، بارتوک(Bartok)، شوئین برگ (Schoenberg)۔بلے مردم لسٹ(Liszt)ءِ Hungarian Rhapsodiesءِ لوٹوک اِت اَنت، اسٹراونسکیءِ ناں۔ آسرایش بوت کہ ہما ہالانی تہا منی پتءَ وتی مراگش پیش کُت اَنت، نیمءَ گیش ہورک ء ُ حالیگ اِت اَنت۔ منءَ وتی پت بے کساس دوست اَت، پمشکہ من نوکیں آرٹءِ ہاترا ہُدوک اِتاں،ء ُ ہما مردم پہ بہہ مان نیاؤرت اَنت کہ آہاں اسٹراونسکی چہ لسٹؔءَ گیشتر ارزش دات۔ 

منی عمر پانزدہ سال اَت،کہ من دوازدہ سُرانی ساز ء ُ زیملءِ رد ء ُ بنددئیگءِ جُہد کت،ء ُ وتی عمرءِ شانزدہمی سالءَ مارکس(Marx)ءِ نبشتانک ونت اَنت۔ اشتراکیتءَ منءَ انچو وتی گنوک ء ُ عاشق کت کہ ہمنچو من پہ اسٹراونسکی، پکاسو(Picasso)،ء ُ سرریلزم (Surrealism) ءَ گنوک ء ُ شیدا اِتاں۔ اشتراکیتءِ تہا بنی آدمءِ سرجمیں، قدرتی بدل بوؤگءِ مئیل ء ُ گمان ہست اِت اَنت، یک کامل ء ُ سرجمیں نوک ء ُ جتائیں دُنیایے جوڑ کنگءِ۔ بلے پدا چوش بوت کہ اشتراکیاں گواچنی منی ملک آوارجت۔چریشیءَ ترس ء ُ بیمءِ نوکیں دورے بنگیج بوت۔ منی عمر نوزدہ سال اَت۔ چہ بدء ُ بژنیگیں تجربہاں،منءَ کینگ Dogmatismء ُ سیاسی کیسانی بابتءَ سرپدی رست؛ ء ُ چو ہم سما بوت کہ طاقتءِ مَلارءَ مست بوؤگءِ، طاقتءِ دستاں رَد بوؤگءِ، طاقتءِ دیمءَ وتءَ میاریگ مارگءِ ء ُ طاقتءِ حلاپءَ یاگی بوؤگءِ معنا ء ُ بزانت چی اَنت۔ یونیورسٹیءَ درکنگءَ پد من پوریاگریں طبقہءِ زندے گوازینت۔ پدا یک انچیں دمگےءِ شراب جاہاں کہ اودا قدرتی گواجن کشگ بوت گوں سازگرانی ٹولیءَ ناچ ء ُ صحبتانی سازجت۔ منی دیمءَ شاہگان بوتگیں دُنیاءَ ہمے وھدءَ منی مردمانی بابتءَ زانگءِ اجکہی گیش کت اَنت۔ منی واستہ زانگ المی اَت کہ اے بے باورء ُ بے بزّگیں جاوراں دوچار بوؤگءَ پد آ حاص چشیں پدکرد پدا پیش دار اَنت۔؟ ہما روچانی زانگءِ واہگء ُ اجکہی اَت کہ آئیءَ دہ پانزدہ سالءَ رند منءَ ناول نویسے جوڑ کُت۔ 

مئے ٹولی(Band) ءِ ٹرمپٹ جنوک یک سکیں زانتکاریں سازگرے اَت کہ اشتراکیاں بازیں سیاسی سبباں سازء ُ زیملءِ مکتب (conservatory) ءَ چہ کشّ اتگ ات۔انچو کہ بچک ء ُ جنکاں ووڈکا(Vodka)ءِ گلاس ہورک کت اَنت، ساززیملء ُ ناچ فراموش کت اَنت کیف ء ُ مستیءِ زرءَ بیگواہ بوت اَنت، آئیءَ اتک ء ُ منءَ چہ پیانوءِ سرا پاد کُت ء ُ ڈاہ ء ُ شورانی تہا وت باخؔ (Bach) ءِ Well-temered-clavierءِ جنئگ بندات کت، کہ آئیءَ سرءَ داں گُڈ سرا سرجمیءَ پہ دل یاد اَت۔ ہمے وڑیں ساہتاں کم کم ءَ منءَ چہ وتی قرن، ایشیءِ سیاستءِ گنوکء ُ شورگپتگیں جزبگاں کست ء ُ کینگ دارگءَ لاچار کُت۔ من ہژدہمی قرنءِ واب دیست اَنت۔ گوں وتءَ گوشت کہ اگاں دُنیاءَ منءَ چیزے درکاراِنت گڈا آ جنین اَنت یا اِزم۔ 

وھدے منی زند کمے قرارء ُ تاہیر گپت گُڈا من وتی ہمے دوئیں دلدوستیں شُغلانی نیمگا واترکت۔ گپ اگاں جنینانی بہ بیت، اے پہ منءَ ارزانیں کارے اَت۔ اگاں ازمءِ گپءَ بہ کناں گڈا سک گران ء ُ مشکل۔ من عکس جوڑکُت۔ تامرسازی ء ُ تھیٹرءَ گوں وتءَ مُلمہ کنگءِ کوشست کت، شاعری کت بلے انگتہ دلءِ انگریں واہگاں ایمنی ء ُ قرار نہ رست۔ گُڈسرا  منی دلءَ اتک کہ من وتی اولی گدار The Jokeنبشتہ بہ کناں گُڈا گشئے گواچنی من وتی جند پول اِت۔ 

(۲)

آ روچاں منی عمر سی ء ُ سئے سال اَت۔ یکرندے من ہمے قدرتی گواجنانی دمگءَ لہتے سنگتانی چارگءَ واتر بوتاں گُڈا من ہمے گپ اش کُت کہ یک جنکے وتی عاشقءِ واستہ چہ قبرستانءَ پُل دُزی کنگءِ جُرمءَ بندی جاہءَ دیم دئیگ بوتگ۔ من وتی حیالانی کُمکءَ ہما جنک تیلانک دیان ہما زمانگءَ آؤرت کہ من اودا جاہمنند اِتاں۔ من جنکےءِ ہما شپء ُ روچانی بابتءَ حیال کت کہ آئیءِ دلءَ مہر ء ُ جنسی واہگ گوں یکے دومیءَ چو غمےءِ رنگءَ ہمگرنچ اِت اَنت، پہ آئیءَ جنسی واہگ مہرءِ دژمن اِت اَنت۔ پدا آئیءِ زندگی ءَ منی دلءَ چو ہما مردمءِ کسہءَ دروشم زُرت کہ گوں بیرگیری جزبگاں وتی ذاتی دُژمنءِ جنءَ رد دنت گوں آئیءَ ہم بستری کنت ء ُ ہمے وڑا مہر ء ُ دوستیءَ کست ء ُ کینگءِ یک مزن شانیں چست ء ُ ایرےءَ بدل کنت۔ مہر ء ُ جنسی واہگانی نیامجینءَ دوری ء ُ درآمدیءِ اے دو کسہ۔ اے آہانی ہم سنگ کنوکیں Counterpointاِنت کہ گدارءِ بُنیادءَ جوڑ کن اَنت۔ 

باز زوت مہر ء ُ جنس نگاری ءِ بُنگپءَ گوں دگہ بازیں بُنگپ اتک ء ُ ہوار بوت اَنت۔ پہ درورءَ The Jokeءِ بُنگپ۔ گدارءِ بامرد لڈوک(Ludvik) وتی دوستداریں جنکءَ مسکرائیءِ سرابلاہیں برانزدیوکیں پوسٹ کارڈے نبشتہ کنت۔ پوسٹ کارڈ پولیسءِ دستاں کپیت۔ لڈوک بنّام ء ُ رسوابوؤگءِ سببءَ یونیورسٹیءَ چہ کشّگ بیت۔ دیمترا لڈوک، ہیلینا (Helena) ءَ وتی مسکرائیءِ نشانگ کنت۔ ہیلیناءَ پہ دمانے ہم چو شک نہ بیت کہ ہمے لڈوک گوں آئیءَ ہم بستریءِ واہگدار اِنت، اصلءَ چہ آئیءِ مردءَ بیر گرئگ لوٹیت کہ لڈوکءِ بربادیءَ آئیءِ مزنیں دستے مان بوتگ۔ بلے قسمتءِ کاراں بچار کہ  لڈوکءَ یک دگہ مسکرائیءِ چون نشانگ جوڑ کنت۔ لڈوکءِ سر ء ُ گوشے ہم سہی نہ اِنت کہ مردءَ وتی جن یلہ داتگ ء ُ لڈوکءِ چرے کارءَ گلءَ بال اِنت کہ جنءَ یلہ دئیگءِ وشیں بہانہے رستگ۔ بلے درستاں مستریں ظالمیں مسکرائی وَ ہما اِنت کہ راجدپتر گوں ہمک کردارءَ کنت۔ ہمے وڑا درست یک انچیں سیاسی یوٹوپیایےءِ شوہازیگ اَنت کہ آہاں بہشتءَ برئگءِ قول کنت بلے بدلءَ آہاں چیزے رسیت گُڈا بس دوزہ۔ مسکرائی، کہ سکیں ظالمیں وڑےءَ ردوم گران کنت ء ُ درستاں مان پتاہان کنت، بس مسکرائی یے نہ بیت۔ انسانی وجودءِ یک Categoryیے جوڑ بیت۔ 

جی ناں۔ من The Jokeءِ بُنگپاں حساب کنان نہ باں۔ بس گڈی گپءَ گوں وتی دپتر ءَ پیچاں کہ من پہ زانت ء ُ سما،ابید اے گپءِ جہدء ُ کوشستءَ،گدارءِ پدّر تریں حیال ء ُ لیکہءَ سر بوتگ اِتاں۔ منی حسابءَ آ حیال ء ُ لیکہ ہمیش اِنت: گدار انسانی وجودءِ تہہ ء ُ توکی پٹ ء ُ پول ءِ نام اِنت۔

 

(۳)

یک نبشتہ کارے کہ آ وتی اولی گدارءِ سرا کار کنگءَ بہ بیت۔ لس رہبندءَ،آئیءِ گورا وتی کمکءَ پہ حیال ء ُ پرواہ جوڑ کتگیں ذاتی جمالیاتے موجود نہ بیت۔ آئیءِ ردانک، چہ وتی آؤکیں وھدءِ ردانکانی دیمءَ، بے کساس پدّر ء ُ سادگ بیت۔ مروچی وھدے من The Joke ءِ سرا چمشانک دیاں گُڈا آئیءِ بنی دروشمءَ وڑے ناں وڑے ہما گپ گندگءَ کیت کہ آ من وتی گدارانی تہا چہ اول روچ ءَ درآرگءِ جہد ء ُ کوشست کتگ۔ 

(الف)گدار انسانی وجودءِ پٹ ء ُ پولءِ بستارءَ۔ ایشیءِ مطلب ہمیش اِنت کہ من وتی گدار یک وڑیں گپّےءِ منّگءَ گوں ہچبر ہمگرنچ نہ کتگ۔ ردی یا بے پروائی منءَ چہ ازل نادوست بوتگ اَنت۔ تُری زندگی بہ بیت۔ تُری لبزانک بہ بیت۔ منی جیڑہ تہنا منی چیریں راز اِنت۔ منءَ چہ درآمدیں مردمءِ جیڑہ نہ اِنت۔ ہمے وڑا من گدار چاگردی جاورانی بیان یا پدّر کنگءِ واستہ ہچبر کارمرز نہ کُتگ۔ اے گپ کہ اسٹالنزم مجرم اِنت، یک آشکاریں راستی یے: ایشیءِ ناولءِ دروشم(Farm) ءَ ڈاہ ء ُ شور کنگ المی نہ اِنت۔ گدارءِ معنا ء ُ مطلب بس ہما وھدءَ پدّر بیت کہ آ بنی آدمءِ وجودءِ یک چیریں پہناتےءِ نقابءَ دُور بہ کنت۔ راست اِنت کہ قصہءِ گوناپ یک گچینی چاگردی(سیاسی) تک ء ُ پہناتےءَ نہ سستگیں وڑے ہمگرنچ بنت۔ بلے اے تک ء ُ پہناتانی کار بس ہمیش اِنت کہ مارا بنیادمءِ جاورحالاں چٹ یک نوکیں رُوژنائیءَ ء ُ یک انچیں نقطہء نظرےءَ چارگءِ بودء ُ کمالءَ بہ دئنت کہ انگتہ پولگ نہ بوتگ۔ 

(ب)گدار، ہچبریک راستی، یک اخلاق شناسیءِ جارءَ نہ جنت۔ اے کار وَ دگرانی اِنت: مثالء حبرءَ سیاسی گلانی سروک، ناشرکار، مذہبی پیشوا، آشوبی ء ُ احوالکارانی۔ گدار نوک تریں زمانگءِ بنگیجءَ وجودءَ اتکگ، کہ بنیا دم انگتہ بس ہمے پولگءَ اَت کہ راستیءَ سر بوؤگ چنچو گران ء ُ مشکلیں کارےء ُ مردمانی چست ء ُ ایر گواچنی چنچو گیشین اَنت۔ The Jokeچار کردارانی وسیلہءَ بیان بوتگ۔ نبشتہ کنوکءَ ہمے چارینانی پوہ ء ُ سرپد بوؤگءِ جہد ء ُ کوشست کُتگ، بلے آ چریشاں گوں یکےءَ ہم وتءَ اخلاقی یا جزباتی حسابءَ ہمگرنچ نہ کنت۔ 

(ج)گدار یک مزن شانیں زانتکارانی Synthesisیےءِ جہگیر بیت۔ زندگیءِ تجربگء ُ فکر ء ُ حیالانی سوگاتءَ ابیدمزنیں علم ء ُ زانتےءِ طلب گار ہم بیت۔ من ہروھدے کہ گدارے نبشتہ کناں۔ بازیں جُست ء ُ پُرس، پٹء ُ پول کناں۔ The Jokeءِ تہا گیدی سازء ُ زیملانی بابتءَ یک دراجیں نبشتانکے ہوار اِنت۔ بلے اے نبشتہ کنوکءِ حق ء ُ راستیءِ پدّر کنگءِ بدلءَ کرداراں چہ ہمک کردارءِ دُنیاءَ پدّرکنت۔ اگاں اے(یک حسابےءَ) پٹ ء ُ پولی نبشتانک درکنگ بہ بیت گڈا کردار جوہری حسابءَ بے جان بنت۔ 

(د)گدار یک انچیں ازمی دروشمے کہ وھدءِ تہا ارزانیءَ سُرء ُ پُر کنگءِ بودء ُ برکتءَ داریت۔ جی ہو، گدار”بیگواہ بوتگیں وھدءِ شوہاز“ اِنت۔ بلے اے وھد تہرءِ حسابءَ ہمنچو مُچانکی(اجتماعی) اِنت ہمنچو نپری(انفرادی) اِنت۔ وھد چہ مئے اندازہءَ سک باز گیشتروتی جہلانکیءَ مئے کارء ُ کردانی سرا بادشاہی کنت۔روایتانی وسیلہءَ، Mythءِ وسیلہءَ، ء ُ دود ء ُ ربیدگانی وسیلہءَ۔ گدارءِ مول ء ُ مراداں چہ یک مول ء ُ مُرادے ہما کڑیءَ گرفتءَ آرگ اِنت کہ کوہنء ُ گوستگیں زمانگ،ء ُ استیں زمانگءِ نیامءَ بیت۔ (کارلوس فوینتیس (Carlos Fuentes)وتی گدار مئے سرزمین (Terra Nostraءَ گوں گران تبیءَ ہمے مول ء ُ مُرادءَ سوبمند بوتگ) چٹ ہمے مول ء ُ مراد دلءَ داشتگ ء ُ من The Jokeءَ گیدی ازم ءِ بابتءَ ہما مقالہ،ء ُ ایشیءِ ہواریءَ یک کوہنیں رسمے (Ritual) بزاں ’بادشاہی سواری‘ (The Ride of The Kings) ءِ عکس کشی ہوار کتگ۔ 

(ھ): گدارءِ جوڑشت سازء ُ زیمل ءِ یک پارہےءِ رد ء ُ بندءِ وڑا دروشم زوریت۔ بزاں یک سرحال ء ُ آئیءِ بازرنگی(Variations)، بزاں ہما بُنگپءِ سرجمیں تفصیلاں داں بُرزء ُ بلندیءَ سرکنگءِ رہبندءَ۔ یک گدارےءِ تہا وحدت چہ بازیں بُنکی لبزاں گوں جوڑ بیت۔ اے لبزء ُ گال کم کم ءَ فلسفہءِ لبزاں ہمگرنچیں طاقت ء ُ معین بوؤگءِ دروشمءَ بدل بنت۔ The Jokeءَ اے وڑیں لبز اول اولءَ وَ وتJokeءِ لبز اِنت: اے دگہ  لبز”زیمری عہد“،”تباہ کاری“،”بیرگیری“، ”بے حال کنگ“ ء ُ اے دگہ لبز اَنت۔ اے ہمدرچیں لبزاں ابید، اے گدارءِ بُنکی عکسی احوال یا چیدگاں (Images) چہ ہم کار گپت۔ The Jokeءَ ایشیءِ مثال ء ُ درور چوش اَنت: چیزاں پُر اسرار جوڑ کنگ ء ُ مردماں وانگ ء ُ حیران کنگءِ حیال، یا چہرہء مقنّاءِ چیدگ (یارسلاف(Jaroslav)وتی زہگءَ پجّا آؤرت نہ کنت۔ لڈوک، لوسی (Lucie) ءَ نزانت،ء ُ ہیلینا، لڈوکءَ آئیءِ نقاب(Mask) ءِ پُشتءَ پجّارگءَ بے سوب بیت۔) گدار، سازء ُ زیملءِ زیملانی وڑا، جتا جتائیں بہرانی ہواربوؤگءَ جوڑ بیت؛ چہ آہاں ہمک بہرے وتی جتائیں بستارے ءِ واہند انت، کہ آئیءِ وتی جتائیں آہنگ(Rythm) رفتار(Tempo) ء ُ پدّرائی (Articulation) یے بیت۔ The Joke ءِ تہا ہرچ کار یا بہرءِ وتی یک گچینی Syntaxرد ء ُ بندے ہست،ء ُ گُڈی بہر یک سئے بہری ہم سنگیں ردّ ء ُ بدلCounterPointیےءَ رد ء ُ بند دئیگ بوتگ۔ 

(و): The Jokeہپت بہرءَ بہر کنگ بوتگ۔ من کہ اے گدارءَ  نبشتہ کنگءَ اِتاں گڈا ہپتءِ شُمارءِ سرا چار ء ُ تپّاس المی نہ زانت بلے وھدءِ گوزگءَ گوں منی دیما پدّر بوت کہ دگہ وڑےءَ (بزاں ہپت بہراں نبشتہ کنگءَ ابید) گدار نبشتہ کنگ پہ منا کساس نہ بوتگیں گپے بیت۔ دانکرگاں Laughable Lovesءِ ہم ہپت بہر اَنت؛ ء ُ اگاں امریکہءِ شنگ کاراں کسہانی ردء ُ بند دئیگءَ اینگُر ء ُ آ نگُر مہ کتیں (حُدابزانت آہاں پرچا چو کُت) گُڈا ماں آئیءِ تہا دیمترا نبشتہ بوتگیں گدارThe Book of Laughter and Forgettingءِ کتابءِ پدّریں نقش ء ُ نگار چہ پیسرءَ دیستگ اِت اَنت۔ وتی نوک تریں کتاب The Unbearable Lightness of Beingءَ، کہ من آئیءَ چٹ اے روچاں سرجم کنگی آں، من اے رد ء ُ بندء ُ ہُنرءَ وتی نیمگا جہلی ء ُ بُرزی آرگءِ کوشست کت، بلے سوبمند نہ بوتاں۔ نوں منءَ اندازہ بیت کہ دروشم (Farm)، نبشتہ ءِ نبشتہی سیاہگ(Architectual blueprint)۔ یک گنوکی یے ءِ وڑا نبشتہ کارءِ جندءِ تہا موجود بیت؛ اے یک آرکی ٹائپ(ArchiType) یے، آئیءِ جندءِ یک جتا نہ بوؤکیں بہرے۔

(۴)

نبشتہ کار کہ من چہ آہاں سان ء ُ اثر زُرت؟ 

The Jokeءِ رد ء ُ بند دئیگءَ رند، گُڑا من گدارءِ زیبنائی(جمالیات) ءِ گیش ء ُ گیوار کنگ ء ُ، بزاں کہ چہ کارءَ رند، وتی لبزانکی سَرء ُ بُن کت ء ُ پیرک ء ُ بُن پیرک رد ء ُ بند دات اَنت۔ اے سَرء ُ بُن چو اے وڑا اِنت۔ 

افلاطون: کارست کہ آ کائناتءِ بابتءَ وتی چار ء ُ تپاسءَ رند ٹہینگ بنت۔ 

رابلے(Rabelais):فنٹاسی (Fantasy) ءِ یک بے گوازیں مستی ءِ مارشتے کہ اژ ما ہمک کسءَ یک بیگواہیں بہشتےءِ ترانگءَ ہمگرنچ کنان در پہ در سرسرجنان اِنت۔ 

لارنس اسٹرن Laurece Sterneء ُ دینی دیدرو (Denis Diderot): گدار ءِ دروشمءَ چو لیب ء ُ گوازیء ُ وشکامیءِ بستارءَ۔

فریڈرخ نتشے (Friedrich Nietzsche): ازمءِ درور(The art of the aphorism) اگاں گدار نویسءَ فلسفہ پیش کنگی اِنت۔ گُڈا ہمے مثالءِ پارستءَ پیش بہ کنت، گُڈا زانت ء ُ زانشت گدارءَ ہما براہداری ء ُ ڈولداریءَ دنت کہ وتی  واک ء ُ توانءَ مزن ء ُ بُرزیءَ دنت۔ 

فرانز کافکا: ہما کیمیا کہ شُبینگ رنگ ء ُ بے مہاریں حیال ء ُ فکراں نوک تریں دُنیاءِ مہکمیں چمشانکےءَ ہمگرنچ کنت۔ 

ہرمن بروخ: (Hermann Broch: گدارہما اِنت کہ فلسفہءَ ہمگرنچ بہ بیت۔ 

مارٹن ہائیڈیگر(Martin Heidegger): ہمک روچی دُنیاءَ کارمرز بوؤکیں ہمک لبز فلسفہی اجکہیءِ بودءَ داریت۔ 

جارج بتائے(Georges Bataille): جنسی برانزگرَگیءِ فلسفہ، Pornographyءِ مابعدالطبیعات۔

ویٹولڈ گومبرووچ(Witold Gombrowicz): شاتکامی، مسکرائی، لیب ء ُ گوازی، ء ُ بازاری لبزانی نوکیں ردانکءَ درآرگ۔ ”مزن نامیں نبشتہ کار مدام ”پُرتفنن“ بنت“۔ فرانسءَ گومبرووچءِ اے بیان انچو کم شرف اِنت کہ مردمءَ برانز بہ دنت۔ 

(۵)

یک نبشتہ کارے گدار نبشتہ کنت؛ گدار آئیءِ سرجمیں زندءَ بدل کنت۔ 1965ءِ سالءَ کہ من The Jokeءِ سیاہگ (Script)پراگءِ چاپ جاہےءَ دات گڈا کسءَ باور نہ بوت کہ اے چاپ ء ُ شنگ ہم بوت کنت۔ ایشیءِ ارواہ، وتی دروشمءَ، چو نہ اَت کہ اشتراکی سرکارءَ دوست بہ بیت، بلے اشتراکیت، نیامی یورپ(بزاں پولینڈ، ہنگری، چیکوسلواکیہ) ءَ پہ رہبند چہ درملکاں آرگ بوت۔ پمشکہ زُوت ادوا مردماں آئیءِ بابتءَ گوں سنگینی ءَ حیال کنگ یلہ دات،ء ُ سیاسی نظام ءِ پروش دئیگء ُ آئیءَ ہلاس کنگءِ ہمک گامگیجءِ پلہ مرزی کت۔ہمے سببءَ The Joke،1967ءِ سالءَ چاپ ء ُ شنگ بوت۔ 

منی عمر38سال اَت ء ُ من گُمنام اِتاں۔ گوں حیرانیءَ دیست کہ کتاب کجام وڑا سئے رندءَ مزنیں کساسےءَ یکےءَ پد دومی برءَ شنگ بوؤگءَ گوں نایاب بوت،ء ُ کجام وڑا ہر رندءَ بس سئے روچءَ آئیءِ درستیں جلد بہا بوت اَنت۔ یک سالےءَ رند روسءِ ٹینکاں سیمسر گوازینت ء ُ ملکءَ پُترت اَنت۔ چیک زانتکار…… ء ُ الباریءَ چیک دودء ُ ربیدگ …… بے کساس زوراکیء ُ اذیتانی نشانگ بوت انت۔ کاؤنٹر ریوولشنءَ برانزدیوکانی تہا یکےءِ بستارءَ منی نام سیاہیں لڑءَ ہوار کنگ بوتگ اَت، منی کتابانی وانگءِ سرا بندش جنئگ بوتء ُ منی نام، دانکرگاں، چہ ٹیلی فونءِ ڈائریکٹریءَ ہم کشگ بوت،ء ُ اے درست بس The Jokeءِ سببءَ بوت اَنت۔

کساس ہمے زمانگءَ،The Jokeپیرسءَ گالیمارءِ چاپ ء ُ شنگی ادارہءِ نیمگا شنگ بوت۔ چارگ چارگءَ فرانسءَ بازیں دوست ء ُ سنگت جوڑ بوت۔ ہما دوست ء ُ سنگت کہ آہاں ہپت سال رند، لڈّگء ُ فرانسءَ آیگءِ راہ پچ کُت، اے ہم The Jokeءِ سببءَ بوت۔ 

شش سال رند، منءَ فرانسءِ پاسپورٹ دئیگ بوت۔ چہ ہما وھدءَ یورپ منی وتن اِنت۔ من پہ پیرسءَ گوں ہما مہرءَ وتءَ سستگ ء ُ گِرّ بستگ کہ آئیءِ تجربہ منءَ ہما وھدءَ وتی پتءِ ہما گرّ بندگءَ گوں بوتگ ات کہ آئیءَ حالیگیں ہالانی تہا پیانوءِ سرا اسٹراونسکی ءِ زیمل جتگ اِت اَنت۔ بے چارگیں یورپ! چو ترا سما اِنت کہ کوپرنکس(Copernics)ءِ شہر، ایمانوئیل کانٹ(Immanuel Kant)ءِ شہر، باخءِ شہر، گوئٹے(Goethe)ءِ شہر، فرانز کافکا(Franz Kafka)ءِ شہر، بارتوکءِ شہر…… جی ہو، اے درستیں شہر، نوں چہ یورپءِ دستءَ دَر لگشتگ اَنت،ء ُ یک مزن شانیں روبرکتی ایمپائرےءِ سیمسراں نزّ اتکگ اَنت۔ 

مرے روچاں منی حیالاں یک درچءَ فریڈریک شوپاں (ٖٖFrederic Chopin)  سرءَ کشّیت۔ رُوسءِ قبضہ کنگءَ رند، آوتی ودی بوؤگءِ مُلک، بزاں پولینڈ‘ ءَ پدا شت نہ بوت۔ آ چہ پولینڈءَ 1820ءِ سالءَ درکپتگ اَت،سرظاہرءَ آ فرانسءَ جاہمنند ات بلے آئیءِ دل مدام پولینڈءَ گار اَت۔ 19ستمبر1862ءَ آئیءِ بیرانیءَ چاردہ سال رند، روسءِ سپاہیگاں کہ وارساءَ گلءَ وشی ء ُ شاتکامی کنان مست ء ُ گمراہ اِتاں، چہ چارمی منزلءِ یک دریگےءَ، شوپاں ءِ پیانو جہلءِ دگءِ نیمگا سردست کُت۔ مروچی نیامی یورپءِ سرجمیں دود ء ُ ربیدگءِ بحتء ُ نصیب، شوپاں ءِ پیانوءِ بحت ء ُ نصیبءَ جتا نہ اِنت۔ 

*** 

دلگوش: چہ واجہ شرف شاد ءِ منتءَ اے رجانک " ریگزار" ءِ ویب تاک ءِ تہاشنگ کنگ بوہگءَ اِنت۔ادارہ